“Glasvezel is een onmisbare schakel om stappen te zetten”
Direct naar hoofdinhoud
Glasvezel stories

“Glasvezel is een onmisbare schakel om stappen te zetten”

Glasvezel geul

Heel Nederland krijgt glasvezel. Van Heerenveen tot Roermond. In deze serie vertellen wethouders en ambtenaren hoe de komst van glasvezel bijdraagt aan hun ambities en over hun ervaringen met deze grootscheepse operatie. Dit keer zijn we in Heerenveen, waar wethouder Hedwich Rinkes blij is met wat de gelijkwaardige samenwerking heeft gebracht.

KPN rond op dit moment de glasvezelaanleg in het stedelijk gebied van Heerenveen af. En hoewel het project echt wel wat voeten in de aarde had, zijn ze in de Friese gemeente verheugd dat het netwerk voor supersnel en stabiel internet er ligt. “Ik heb vragen gekregen - en zelfs wat kritiek - waarom het nu pas geregeld was. Er is zo veel animo voor,” lacht wethouder Hedwich Rinkes tijdens het interview.

Waarom wilde Heerenveen graag glasvezel?

“Het begon met onze ambitie dat wij digitale bereikbaarheid en beschikbaarheid willen bieden aan al onze inwoners. We zijn een plattelandsgemeente, waar de verbinding niet altijd optimaal is. Snel internet is ook niet vanzelfsprekend, terwijl we toch echt niet meer zonder kunnen. Als je digitaal niet up-to-date bent, ga je economisch en op andere vlakken achterlopen. In de coronaperiode werd dat nog duidelijker. We hadden internet nodig om onderwijs te volgen, om onze sociale contacten te onderhouden. Het is natuurlijk niet zo dat we corona zagen aankomen, maar we zagen wel aankomen hoe belangrijk het is dat je digitaal ontsloten bent.”

“Het is van groot maatschappelijk belang. We zijn een vergrijzende gemeente, dat vraagt relatief veel zorg. En daarmee ook noodzaak voor digitale verbinding voor zorg op afstand. En een goede verbinding is ook van belang voor goede scholing. Kinderen hebben thuis stabiel internet nodig om online lessen te volgen of om hun huiswerk te maken. Het glasvezelnetwerk is dus geen doel op zich, maar een onmisbare schakel om stappen richting de toekomst te kunnen zetten.”

Ik ben heel blij dat we onze belangen bij elkaar hebben gebracht."
Hedwich Rinkes, wethouder bij gemeente Heerenveen

Wat zijn nog meer onderwerpen die in uw gemeente spelen?

“Wij hebben nu redelijk veel verstopping op het energienetwerk. We hebben een plattelandsinfrastructuur en daardoor kunnen onze bedrijven niet goed ontwikkelen: nieuwe bedrijven kunnen er niet bij en bedrijven kunnen niet uitbreiden. Wat wij als oplossing zien, is dat bedrijven onderling stroom uitwisselen. Dat zijn datagedreven werkprocessen. We hebben ook bedrijven die veel meer naar automatisering van processen toe moeten, omdat er te weinig arbeidskrachten beschikbaar zijn.”

“We zijn ook cicular valley van het Noorden. We willen andere bedrijven en gemeentes in Nederland en Europa inspireren met onze circulaire oplossingen. Daar hebben we grote ambities in en ook daarin is die digitalisering ontzettend belangrijk. Dat zit al in kleine dingen, dat je in de toekomst misschien sensoren hebt in prullenbakken, zodat we op het juiste moment legen en de afvalstromen op een goede manier scheiden, waardoor er weer grondstoffen van gemaakt kunnen worden. Om die stappen richting te toekomst te maken, is digitalisering noodzakelijk.”

Wat is glasvezel?

Hoe zijn de gesprekken verlopen?

“Met onze ambities als basis zijn we met elkaar aan afspraken begonnen die een stuk pragmatischer waren: Wie gaat het aanleggen? In welk tijdsbestek? Hoe zorgen we dat we goede afspraken hebben? Ik denk dat wij daar met de partijen waarmee we zaken hebben gedaan – waaronder KPN in het meer stedelijk gebied – echt aan de voorkant al goed over na hebben gedacht. En dan hoef je dus niet gaandeweg nog uit te vechten hoe je het gaat doen. Dat heeft in ons voordeel gewerkt.”

Op welke manier bedoelt u dat?

“Het proces van afspraken maken is al een interventie op zich. Je bent dan meteen op een dieper niveau je samenwerking aan het vormgeven. In die contacten en de vorming van die contracten ga je eigenlijk een soort partnership aan. Je moet wat geven en nemen, je gaat in scenario’s denken. Ik vind echt dat we de samenwerking hebben vormgegeven in die precontractuele fase. Daarna lagen er contracten waar we beiden volledig achterstonden. En dat helpt, want je krijgt toch altijd wel wat gedoe, er komen dingen onverwacht of er gebeuren dingen waar je discussie over krijgt.”

Heeft u een voorbeeld van zo'n situatie?

“KPN had het werk aan een onderaannemer uitbesteed. Dat hadden ze in het begin niet helemaal goed op de rit. Het was bijvoorbeeld onduidelijk waar mensen met hun vragen terecht konden. Daar hebben we met elkaar goed over gesproken. Uiteindelijk is dat goed opgepakt, maar daar was wel een interventie vanuit ons voor nodig.” 
Wat is glasvezel?

“We zijn verder heel tevreden hoe de aanleg verder verloopt, na de wat rommelige start. Toen er eenmaal een projectmanager op zat voor de aansturing en het contact, verliep het eigenlijk soepel. Ik denk dat we bestuurlijk ook goed contact hebben. Als er iets is, vanuit KPN of vanuit mij, dan weten we elkaar te vinden en dan lossen we het op. Dingen waar we tegenaan lopen worden ook nooit gebagatelliseerd, van tafel geveegd of ontkend. Dat heb je weleens anders, dus daar ben ik heel positief over.”

Hoe vond u de communicatie met de inwoners van uw gemeente?

“Ik vond dat KPN daar in eerste instantie een achterstand in had. De communicatie wordt soms gemist of niet opgepikt. Mensen zien dat er glasvezel komt en het dringt verder niet door wat de consequenties zijn, wanneer dat dan gaat gebeuren en wat het met zich meebrengt. En wat het verschil is tussen de aanleg van het netwerk en de aansluiting van hun woning op dat netwerk. De inwoners hebben daar natuurlijk een eigen verantwoordelijkheid in, maar je maakt het ze makkelijker met iets meer maatwerk. Het mag nog specifieker benoemd worden en daar mag nog wat meer geruststelling bij, in duidelijke taal. En het bleek het fijnst als het werd overgebracht door iemand die in de ogen gekeken kon worden.”

De aanleg in het stedelijke gebied is bijna klaar. Wat is het ideale scenario voor de komende tijd?

“Wij willen alle woningen voor de zomer aangesloten hebben. Dan hebben we het vlot gedaan met elkaar, ook als je het vergelijkt met andere, ons omliggende gemeentes. De partijen hebben snel gewerkt en wij hebben daar zo goed mogelijk bij ondersteund waar mogelijk en nodig. Vaak was er bij dit soort projecten een soort traditionele verhouding van opdrachtgever en opdrachtnemer: KPN legt aan en dan zouden wij als gemeente wel eens zien hoe dat gebeurde. Ik hou daar zelf helemaal niet van. Ik ga voor het partnership. We hebben samen een gemeenschappelijk belang. Natuurlijk heeft KPN het belang dat zij hier kunnen verglazen, maar hoe belangrijk is het voor ons wel niet dat onze inwoners snel internet krijgen? Ik ben heel blij dat we uit die oude rollen zijn gestapt, onze belangen bij elkaar hebben gebracht en van daaruit samen zijn opgetrokken.” 

Hoe ziet u de toekomst van de samenwerking?

“Ik denk dat KPN in de toekomst – meer dan ze misschien al doen – onderdeel kan zijn van de oplossing bij maatschappelijke vraagstukken. Zeker als het gaat over digitalisering en slimme technologieën. Nu redeneren wij als overheden en grote bedrijven toch wel vaak dat we de investering pas doen als de business case rond is. Daarmee zitten we niet per se aan de voorkant van de toekomst. En als je ziet dat digitalisering nu zo een vlucht neemt, dan is het interessant als de KPN’s van Nederland samen met lokale overheden veel meer in samenwerkingen nadenken en samen investeren in toekomstgerichte oplossingen. Dat hebben we nu in het glasvezelproject bewerkstelligd. Volgens mij smaakt dat naar meer en kunnen we met elkaar meer voor elkaar krijgen.”

Bekijk andere verhalen